Tarihimizin en eski sanatlarından biri olan ‘Tezhip Sanatı’, günümüze kadar özenle işlenerek gelmiştir. Tezhip Sanatçısı ve Eğitmeni Mihriban Karataş, Tezhip Sanatını “Derya-Deniz misali içine girdiğiniz zaman kayboluyorsunuz” sözleriyle nitelendiriyor. Mihriban Karataş Tezhip Sanatçısı Eğitmen
She and Girls Dergisi, Moda Dergisi, Alışveriş Dergisi.
Biz de bu muhteşem sanatın gizemlerini kendisinden dinlemek istedik. Gelin birlikte tarihe yolculuk yapalım!
Röportaj: Melek Şenol
Mihriban Karataş Tezhip Sanatçısı ve Eğitmeni She and Girls Dergisi Röportaj Aralık 2024
Mihriban Karataş Kendisinden Nasıl Bahseder?
Merhabalar! İsmim Mihriban KARATAŞ.2012’den beri “TEZHİP SANATI” ile ilgileniyorum. Bu sanata hocam Büşra Keleş hanımefendi ile başladım ve derslerime yine hocamla birlikte ATÖLYE Lâ’l’ de devam etmekteyim. Tezhip Sanatına devam ederken; Mafirat Onat hocadan 2 yıl Çiçek Ressamlığı, daha sonra Prof. Dr. Miroslaw Majewski hocadan “İslam Sanatında Geometrik Desenler” dersi alırken, aynı zamanda “Ebru Sanatı” eserlerine “Kenar Cetvelleri” çekmekteyim.
Tezhip Sanatı ve Çiçek Ressamlığından edindiğim fırça teknikleriyle “Minyatür Sanatını” serbest tasarım işlerime uyguluyor, işlerimde; Desen-Tasarım-Tezyinat bana ait olduğundan, “Hazır Desen” kullanmıyorum. ATÖLYE GRUBU olarak bizler; “MUHSİN DEMİRONAT EKOLÜ” üzerinden ilerliyoruz. Yani; “OSMANLI-İRAN” tüm ‘Arşiv Analizlerini’ incelediğimiz gibi, “15-16.yy. FATİH DÖNEMİ, II. BAYEZID, BAROK-ROKOKO” vs. tüm dönemlerin ‘Tezyinlenmiş Eserlerini Hazırlıyor’ akabinde ‘Dosya Arşivlerini’ ve ‘Kompozisyon Ödevlerini’ birlikte yürütüyoruz. Şu an çalıştığım ‘SERLEVHA’ işim ve son olarak ‘HİLYE-İ ŞERİF’ eserimle beraber, İNŞAALLAH ‘Dönem Ödevlerimi’ ve Tezhip Eğitimimi bitirmiş olacağım.
“TEZHİP SANATI” haricinde;2 yıl Osmanlıca dersi, TRT Spikeri Mennan Şahin hocadan Diksiyon Eğitimi, Sibel Özpalut hocadan Etkili İletişim ve Beden Dili, Duygusal Dayanıklılık, Stres Yönetimi ve Öfke Kontrolü Eğitimlerini, daha sonra Etkili İletişim ve İkna Teknikleri, Nezaket ve Görgü Kuralları, Diksiyon (2.kez) Eğitimlerini almış bulunmaktayım. Tarih Lisans ve Usta Öğreticilik Belgem haricinde Lisans Sosyoloji 3.Sınıf Öğrencisi ve temmuz ayından itibaren ‘İbrahim Ulutaş’ hocadan “SANAT TERAPİSİ EĞİTİMİ” almaya devam ediyor ve bu dönem itibariyle “Tezhip Dersi” vermeye başlamış bulunuyorum.
Tezhip Sanatını İlk Kim Yapmıştır?
TEZHİP SANATI Derya-Deniz misali içine girdiğiniz zaman kayboluyorsunuz. Kısaca değinirsek; Tezhip Sanatının ORTA ASYA, UYGUR Türklerinden günümüze ulaştığı bilinmektedir. Safevi-Herat, Timur-Herat, İran, Tebriz, Osmanlı Devleti dönemlerinden söz edebiliriz. “OSMANLI DEVLETİ” olarak Fatih Sultan Mehmed’in (1451-1481) Topkapı Sarayı’nda bir ‘NAKKAŞHANE’ kurdurduğu ve ‘SERNAKKAŞ’ olarak da ‘BABANAKKAŞ’ı tayin ettiği bilinmektedir.
II. Bayezid (1481-1512) dönemi 16.yy. olarak Tezhip Sanatının en ‘MÜKEMMEL’ başlangıcı, Yavuz Sultan Selim Han (1512-1520)tarafından TEBRİZ’ den İSTANBUL’ a “Sanatçılar” getirtilmişken, Kanuni Sultan Süleyman(1520-1566)döneminde ise Zahriye Sayfası, Serlevha, Sure Başları ve Hatime Sayfalarıyla “Tezhip Sanatı” yine “ZİRVEYE” çıkmıştır. Fatih Sultan Mehmed Dönemi ile başlayan “SANATKARLARI” İstanbul’a getirtmek adeta bir gelenek haline gelmiştir.
BABANAKKAŞ, KARAMEMİ, ŞAHKULU, ALİ ÜSKÜDAR-İ gibi ‘SANATÇILAR’ bilinen en eski Tezhip Sanatçı’larından sadece bir kaçıdır.
Tezhip Yapan Sanatçı’ya Ne Denir?
Tezhip yapan Kadın Sanatkârlara MÜZEHHİBE, Erkek Sanatkârlara ise MÜZEHHİB denilmektedir.
Tezhip Sanatçısı Nasıl Olunur?
Günümüzde Belediyeler ve Vakıflar “Geleneksel Sanatlar” dalında eğitimler vermektedir. Tercihen Üniversitelerin Güzel Sanatlar Fakültesinden veya Özel Atölyelerden de ders almak mümkündür. Naçizane kendi çalışma düzenimden öneri verebileceğim şeyler;
http://MUSTAFA KEMAL ATATÜRK MARŞI
Tezhip Sanatına’ gönül verenler için düzenli, aralıksız, çokça eskiz ve fırça çalışmalarını tavsiye edebilirim. Çünkü “Kalemimiz Ne Kadar Kıvrak Olursa, Fırçamıza O Denli Güzel Yansıyacaktır.” Kolaylıkla ‘KOMPOZİSYON-DESEN-TASARIM’ hazırlamak isteyenler ise ‘Arşiv Analizlerini’ çok detaylı şekilde incelemeleri, işlerini fazlasıyla kolaylaştıracaktır.
Mihriban Karataş Tezhip Sanatçısı ve Eğitmeni She and Girls Dergisi Röportaj Aralık 2024
Eklemek İstedikleriniz?
Özellikle ‘Üreten ve İşlerini Hakkıyla’ yapanları ‘Tenzih’ ederim. Bizler “TOPLUM” olarak Eski Üretici Toplumumuzdan “TÜKETİCİ” konumuna geçmiş durumundayız. Aslında tüketmekten ziyade üretmeyi sevmeliyiz çünkü bizler, genel olarak hazıra alıştıkça “ÜRETİME” ihtiyaç duymaz olduk, günümüzde ‘Tüketim Mevzu’ önemsiz görünse de bizleri uçuruma sürükleyen MEVKİ-MAKAM hırsı, MUTSUZLUK, HAYATTAN BIKMIŞ BİR YAŞAM…
Bana göre üretmediğimizden ve avare yaşam tarzımızdan kaynaklanıyor. Elbette ki bir uzman gözüyle bakmam söz konusu olamaz fakat her daim bir amacımız olmalı ki, yaşamımızı ‘Huzur’ içinde idame ettirebilelim. Yine ilaveten; şöyle etraflıca bakarsak, aslında zaman değişmiyor, ‘Karakter ve Kişilik’ olarak biz ‘İnsanlar’ değişiyoruz. ‘Hırs, Öfke, Kıskançlık, Zengin-Fakir’ ayrımı yaparak karşımızdaki kişileri ötekileştirmek, boşa zaman kaybından başka bir şey değil diye düşünüyorum. Her zaman için ‘İyi’ olan şeylere yönelirsek ‘İyiliği’, ‘Kötü’ olan şeylere yönelirsek ‘Kötülüğü’ tercih etmiş olacağız. Özümüzde kişiliğimizi ne kadar “Güzelleştirebilirsek” etrafımızda bize o denli ‘Işık’ saçacaktır. Örneğin; ben kendi hayatımda, yaşlı bir ‘Nine’ ile sohbet ederken, ‘Eski Tarihi Mekanları’ resmederken (Resim çektikten sonra en az yarım saat seyrederim).
‘Yaşadığım anı’ kaçırmamayı, elimden geldiğince ‘İyi insan’ olmayı ve hangi iş ile ilgileniyorsam, yaptığım işin en temizini, en güzelini yapmaya çalışıyorum.
İşim önce benim gözüme “Hitap” etmeli ve “Elimden gelen bu kadardı” dememeliyim ki, her çalışmam bir öncekinden daha iyi olabilsin. Bir çocuğun gözlerinde, gülümsemesinde ise ‘Masumiyet’ ve ‘Geleceğimizi Şekillendirmenin’ bizlerin elinde olduğunu görüyorum.
Çünkü her şey, yine bizlerin bakış açısına göre değişiyor, şekil alıyor ve hayatımızın en önemli merkezinde yerini almış oluyor.
Son olarak söyleyebileceklerim; eleştirilerimizi her an her saniye kendi Şahsımıza-Öz benliğimize odaklamalıyız… Eksikliklerimizi, hatalarımızı görmek, bilmek, düzeltmek ve bakış açımızı güzelleştirmek temennisiyle…
Mihriban Karataş Tezhip Sanatçısı Eğitmen
She and Girls Yaz 2024 Sayısı Gençlik Dergisi Girls Hediyesiyle Dergiliklerde
She and Girls Sonbahar 2024 Sayısında Neler Var?
Recep Demiray: Giorgina Ferri Kreatif Direktörü
Esra Cesmeci: “Hayatınızdaki Fırsatları Değerlendirin”.
Öznur Yeniel: “Yalnız Olmadığınızı Hissedin”.
Selma Doruk Cura: “Hayat Nefes ile Başlar”.
Senem Dağoğlu:” Kendinizi Hücrelerine Kadar Tanıyın”.
Sema Aydumanlı: “Resim Yapmak Benim Tutkum”.
Işıl Füsun Peynircioğlu: Işık ve Yol
Yeni NIVEA Luminous630 CC Krem ile koy